Bilmeyenlere ne olduğunu anlamalarına yardımcı olması için vade ve fiyat farkını kısa bir şekilde açıklamaya çalıştım. İşinizi görmesini temenni ediyorum.
Vade Farkı:
Bir malın veya hizmetin bedelinin peşin olarak ödenmemesi ve daha sonra ödemek üzere anlaşılması nedeniyle fiyatına eklenen tutar vade farkıdır. Veya taksitli alımlarda peşin fiyatına eklenen tutarda bir vade farkıdır. Diğer bir şekli ise borcun gününde ödememesi halinde ödenmesi gereken gün ile ödendiği gün arasındaki gecikmeye göre hesaplanarak alınan ek tutardır.
Not: Vade farkı her zaman satıcı lehinedir. Alıcı fazladan para öder.
Örnek 1-
Evimize mobilya alıyoruz. Bedeli 10.000-TL ama biz 3 ay sonra ödemeye 11.000-TL olarak anlaştık. Aradaki 1.000-TL fark vade farkıdır.
Örnek 2-
Aynı şekilde mobilyayı 10 taksitte ayda 1.200-tl olarak ödemek üzere anlaştık diyelim. Yani toplam 12.000-TL ödeyeceğiz. Aradaki 2.000-TL vade farkıdır.
Örnek 3-
Yine mobilyadan gidersek 3 ay sonra 11.000-TL ödeyecektik ama biz bunu 4 ay sonra ödemeye gittik. Karşıdaki adam bir ay gecikmeden dolayı fazladan talepte bulundu ve 11.500-TL ye anlaşıp ödedik. Bu fazladan ödediğimiz 500-TL vade farkıdır.
Fiyat Farkı :
1-Bir malın fiyatı hemen belirlenmeyip daha sonra belirlenmesine karar verilerek alışveriş yapılmışsa malın alındığı günkü fiyatı ile anlaşmanın yapıldığı günkü fiyatı arasındaki tutar fiyat farkıdır.
2-Bir diğer şekli ödemenin yapıldığı gün fiyat konulmasına anlaşılmasıdır. Bu gün malı alırsın, fiyatı bellidir ama ödendiği günkü fiyat ne ise onun üzerinden hesap yapılır. Aradaki eksik veya fazla tutar fiyat farkıdır.
3-Bir mal ve hizmeti alırken belirli şartlar veya özellikler söz konusu olabilir. Bunların yetersiz olması veya istenilenden daha kaliteli mal teslim edilmesi gibi sebepler nedeniyle eksik veya fazla ödenen tutarlar fiyat farkıdır.
Not: Fiyat farkı satıcı veya alıcı lehine olabilir. Çünkü bir malın değerinin gelecekte ne olacağı önceden doğru olarak tahmin edilmesi mümkün değildir.
Örnek 1-
Bir buzdolabı alacağız. Satıcı satmak istemiyor veya al götür, sonra bakarız diyor. Ödeme günü bile konuşmadık. Ya da şu gün ödeyeceğiz diye söyledik. Satıcıdan bugünkü fiyatın 1.000-TL olduğunu öğrendik ve haftaya fiyatı belirlemeye anlaştık. Gittiğimiz gün 950-TL olarak fiyatı anlaştık ve ödeme gününü belirledik. Buzdolabını ilk aldığımız günkü fiyatı ile anlaştığımız günkü fiyatı arasındaki 50-TL eksik tutar fiyat farkıdır.
Örnek 2-
Bu defa bir televizyon alalım. Bugünkü fiyatı 1.000-TL. Satıcı ben vade farkı falan bilmem, ödediğin gün fiyat ne ise onu isterim dedi. İki ay sonra ödemeye gittik, fiyat 1.100-TL. Ödediğimiz 100-TL fazla tutar fiyat farkıdır.
Örnek 3-
Bir bilgisayar alacağız. İstediğimiz renk, model, özellik vb anlaştık. 1.000-TL olarak fiyatı belirledik. Üç gün sonra teslim alacağız. Satıcıya gittik, adam o modeli bulamadığını söyledi. Başka özelliklerde verebileceği üç tane bilgisayar söyledi. Biri 900-TL, biri 950-TL, diğeri ise 1.075-TL. Birini seçip aldık. Aradaki 50-TL, 75-TL ve 100-TL tutarlar fiyat farkıdır.
Serdal KOÇAK – SMMM